Wie ‘banaan’ zegt, denkt ‘Chiquita’. Maar hoe komen die knalgele, heerlijk gekromde zoete vruchten tot bij ons? BO nam een kijkje op de plantages in Panama en legt uit hoe u de banaan ook in uw dagdagelijkse maaltijden kan integreren.
Misschien hebt u nog nooit gehoord van de bananengordel. Toegegeven, wij tot voor kort ook niet. Maar daar gebeurt het dus. Daar, rond de evenaar tussen 30 graden noorder- en zuiderbreedte in Costa Rica, Panama, Ecuador, Colombia, Honduras en Guatemala groeit de banaan op zijn mooist en best. Nochtans vindt ’s werelds favoriete fruitsoort haar oorsprong in een veel groter gebied. Zevenduizend jaar geleden al werd de vrucht gecultiveerd van Zuid-Azië tot Papoea Nieuw-Guinea. Handelaren brachten de banaan naar Afrika, waar de Spanjaarden en Portugezen ze uiteindelijk meetorsten richting Midden-Amerika. Wij trokken naar Panama waar de uitgestrekte plantages al vanuit de lucht zichtbaar zijn.
Daarom zijn de bananen krom
Dat bananen het best groeien rond de evenaar is geen geheim. De planten hebben minstens 27 graden nodig, de vruchten zelf groeien alleen maar als er om en bij de 2000 milliliter water valt. Als we de plantage van dienst naderen, zien we overal ‘bananenbomen’ met trossen in een blauwe plastic zak. Die beschermen het fruit op een biologische manier tegen insecten, vogels en stof. In de zak groeien bananen ook sneller vanwege de nog hogere temperatuur. Meteen leren we dat de zogeheten ‘bananenboom’ eigenlijk een plant is die eruit ziet als een boom. De stam bestaat uit heel dicht op elkaar geperste bladeren. Na het planten heeft zo’n bananenplant ongeveer acht maanden nodig om te volgroeien. Pas als er zich rode knoppen vormen kunnen de bananen zich ook effectief beginnen te ontwikkelen: fijne bloemetjes komen dan tevoorschijn die op enkele dagen doorgroeien tot kleine, rechte banaantjes. Terwijl de zwaartekracht zijn werk doet, zoeken de banaantjes het zonlicht op. Het resultaat: ze ontwikkelen zich tot hun typische kromme vorm.
Verkappen en verpakken
Per plant werken twee bananero’s samen om de bananen te oogsten. Gemiddeld twaalf weken nadat de knop verschijnt, zijn de bananen dik en lang genoeg. Ze zijn wel nog helemaal groen en dus niet rijp of eetbaar. Rijpen gebeurt later bij rijpers die ervoor zorgen dat de bananen gelijkmatig van kleur veranderen. De ene bananero kapt de stammen van de plant, de andere vangt ze op en draagt ze naar een kabelbaan die de stam op zijn beurt naar het pakstation brengt. Tussen de verschillende trossen worden een soort van sponzen geplaatst om beschadigingen en verkleuring te voorkomen. In het pakstation controleren in gele schorten gehulde dames de bananen op maat, kleur en gaafheid. Eerst spuiten ze de trossen af, daarna verwijderen ze de beschermende sponzen. De kleine bloemen worden aan het uiteinde verwijderd, de trossen worden losgesneden van de stam in ‘clusters’ van vijf tot zeven bananen. Bij die handeling komt er een kleverige witte stof vrij. Om de bananen hier tegen te beschermen worden ze opnieuw gewassen in een waterbad. Nadien is de banaan zo goed als klaargestoomd om vervoerd te worden. Sticker erop, in de doos en op een echte Chiquita-boot richting onder andere Europa waar ze in speciale kamers op lagere temperaturen verder rijpen. En daarna? Van de handelaar naar uw bord!
Op uw bord
Als de bananen voldoende rijp zijn belanden ze via de fruitwinkel of supermarkt op uw bord. Zover waren we. Maar wat moet u nog weten over het eten van bananen? Drie mythes ontkracht en de waarheid bekrachtigd met één heerlijk recept.
- Bananen zijn dikmakers
Bananen bevatten geen vetstoffen, cholesterol of natrium. Wel krijgt u 100 calorieën binnen die uw lichaam van energie voorzien. En dat is iets helemaal anders. De vezelrijke bananen barsten namelijk van de vitaminen, mineralen en voedingsstoffen zoals vitamine B6 en C, mangaan en kalium. - Er is maar één soort banaan
Er zijn meer dan 1000 banaanvariëteiten. De belangrijkste zijn de bakbanaan of kookbanaan en de typische weegbree-banaan zoals wij ze kennen. - Bananen zijn het best in zoete gerechten
Het klinkt logisch, maar het is zeker niet zomaar het geval. Bananen zijn heerlijk in hartige gerechten. Er zijn ontelbaar veel recepten met banaan. Denk maar aan kip met banaan en pinda-currysaus of gebakken banaan met ei en spek. Om uw inspiratie nog wat aan te wakkeren geven wij alvast één recept met banaan prijs.
“Bali Breeze” smoothie bowl
Recept voor 1 smoothie bowl, 5 min.
Keukenmateriaal: high-speed blender.
ingrediënten
1 banaan
100 gram diepgevrozen mango blokjes
50 ml ongezoete amandelmelk
1 theelepel Maca
Aan het werk:
Gooi alles in een blender, en mix totdat je een yoghurt-achtige consistentie bekomt.
Serveer in een kom. Top de smoothie bowl met cocos flakes, chia zaden en extra schijfjes banaan. Smakelijk!
_Tekst: Bart De Maesschalck ′
