Now Reading
Courtney Mattison

Courtney Mattison

Keramische koraalkunst met een geweten

Met haar doorlopende serie ‘Our Changing Seas’ laat Courtney Mattison zien hoe koraalriffen langzaam verbleken door de klimaatverandering en oceaanvervuiling. Of hoe de zelfverklaarde ‘artivist’ ons allen een geweten schopt met haar verbluffende keramische installaties.

Our Changing Seas III-© ArthurEvans

Als je het werk van Courtney Mattison aanschouwt, heb je het gevoel dat je over de zeebodem zweeft. Met wat verbeelding zie je zelfs een clownvis uit een anemoon tevoorschijn komen, zo waarheidsgetrouw zijn haar creaties. Met minutieuze precisie creëert de Amerikaanse kunstenares keramische sculpturen, geïnspireerd door de fragiele schoonheid van koraalriffen. De levendige kleuren en gedetailleerde texturen maken haar werk adembenemend mooi. Toch is esthetiek geen drijfveer op zich. Wie goed kijkt, merkt op dat de kleurrijke koraalsteden langs alle kanten omgeven zijn door witte skeletkoralen, verlaten schelpen en lege hulsels. Ook dat is een, zij het jammerlijke parallel met de werkelijkheid. Door de klimaatverandering, vervuiling en overbevissing is de laatste 30 jaar bijna de helft van al het koraal verdwenen. Het bekendste voorbeeld is wellicht het Great Barrier Reef bij Australië, dat op grote schaal aan het verbleken is.

Een gigantisch probleem, want afstervend koraal heeft een grote impact op het zeeleven. De riffen zijn levendige ecosystemen. Ze vormen schuilplekken en broedplaatsen voor vissen en andere zeedieren, en dragen zo bij aan de grootste biodiversiteit op aarde. Met haar beeldhouwkunst wil Mattison ons wakker schudden en een geweten schoppen. Als afgestudeerd mariene wetenschapper onderzoekt de kunstenares niet enkel de schoonheid en diversiteit van deze wonderlijke, architectonische organismen. Haar fijne keramische installaties maken mensen bewust van de bedreigingen waarmee het koraal wereldwijd geconfronteerd wordt. De intense tinten van gezonde riffen worden afgewisseld met doodse kleuren om zo de koraalverbleking te benadrukken. Op die manier toont Mattison zich evenzeer activist als kunstenaar, of ‘artivist’, zoals ze zichzelf wel eens noemt. Ze gebruikt de kracht van kunst om ons allemaal op een andere manier naar de klimaatverandering te laten kijken. ‘Aan wetenschappelijke gegevens hebben mensen weinig’, zegt ze daarover. ‘Pas als we iets begrijpen en belangrijk genoeg achten, zullen we erom geven en het behoeden voor de mogelijke gevaren. Kunst kan de schoonheid en bedreiging van koraalriffen aan de oppervlakte brengen en inspireren om de oceaan beter te beschermen.’

Bijzonder maakproces

Courtney Mattison weet waarover ze spreekt. Ze studeerde in 2011 af aan de Brown University als master in de milieustudies. Een paar jaar voordien behaalde ze een interdisciplinaire bachelor in mariene ecologie en keramische beeldhouwkunst aan het Skidmore College. Haar afstudeerscriptie destijds werd begeleid door een prachtige koraalreconstructie die ze de titel ‘Our Changing Seas I: A Coral Reef Story’ meegaf. De imposante keramische sculptuur was bijna vijf meter hoog, meer dan drie meter breed en woog meer dan 680 kilogram. Inmiddels is het werk uitgegroeid tot een serie en heeft Mattison een handvol soortgelijke
installaties ontworpen en gemaakt. Daarbij is het hele creatieproces op zijn zachtst gezegd bijzonder te noemen. Het is een erg tijdrovend en precies ritueel. Mattison beeldhouwt holle vormen door klei samen te knijpen en gebruikt eenvoudige hulpmiddelen zoals eetstokjes en staalborstels om elk stuk handmatig van texturen te voorzien. Vaak prikt ze duizenden gaatjes om de repetitieve groei van koraalkolonies na te bootsen. Met glazuur in diverse kleuren wordt vervolgens alles afgewerkt. Vooral die laatste stap is essentieel. In de chemische samenstelling van het glazuur zit calciumcarbonaat, dat het natuurlijke proces reflecteert van hoe koraal tot stand komt. De bouwstof is effectief aanwezig in de riffen en zorgt mee voor de steenachtige structuur. Het is erg broos, wat het kunstwerk met opzet fragiel maakt. Net als echt koraal kan elke sculptuur gemakkelijk breken en vergaan als het niet voldoende beschermd wordt. Elk kunstwerk heeft zo een gevoel van kwetsbaarheid over zich. Doordat Mattison haar werk bovendien altijd op een grote muur bevestigt, heb je als kijker effectief het gevoel dat je je op de zeebodem begeeft en kan je vanuit elke hoek bijna elk detail ontdekken. Kijken moet, aanraken mag niet.

_Tekst: Bart De Maesschalck

Scroll To Top
Processing...
Thank you! Your subscription has been confirmed. You'll hear from us soon.
Nieuwsbrief Bo Magazine
Schrijf je nu in!
ErrorHere