Het heeft lang geduurd, maar nu kan je er niet naast kijken: zwarte mannequins duiken als nooit tevoren op in catalogi en modeshows. Met dank aan Black Lives Matter en een term als inclusiviteit. Eén model ging hen voor. Ze had aan haar voornaam genoeg: Naomi.
Je moet al onder een steen hebben geleefd de voorbije weken om niet te hebben gezien hoeveel zwarte modellen de voorbije weken zijn opgedoken op covers van maga-zines en in campagnes van modemerken. Het hele Black Lives Matter gebeuren en de hang naar diversiteit en inclusiviteit heeft ervoor gezorgd dat bij zowat alle castingbureaus een zwart model een mooi voetje voor heeft op wat vroeger grote sier maakte in de industrie: het blanke, ranke model met hoge jukbeenderen, vaak met een paspoort uit pakweg Estland of Wit-Rusland. Eindelijk hebben zwarte modellen hun plek opgeëist op de catwalk. Kijk er gerust de recente shows van Valentino op na.
Black is echt beautiful!
Niks nieuws, kan u denken, en dat klopt tot op zekere hoogte: Yves Saint Laurent had in de jaren zeventig al een favoriete zwarte ‘mannequin de cabine’, ze heette Mounia en was zijn favoriete couturemodel. Beverley Johnson stond in 1974 al op de cover van Vogue, Alek Wek deed het haar na in 1997 bij Elle, Victoria’s Secret tekende in 1997 een contract met Tyra Banks en Iman (de vrouw van David Bowie trouwens) mocht in de nineties al muze genoemd worden van designers als Versace, Halston, Calvin Klein en Donna Karan. Dat soort weetjes blijven bij in de archieven van de modegeschiedenis omdat ze redelijk uniek waren.
Eén grote naam schiet daar echter helemaal boven uit: Naomi Campbell. Het übermodel dat aan haar voornaam genoeg had, maar eens ze op een loopplank passeerde, nooit meer vergeten werd.
Naomi Elaine Campbell werd in 1970 geboren en op haar vijftiende in Covent Garden in Londen gespot door een modellenscout. Geen jaar later haalde ze de cover van de Britse Elle. Het zou de start worden van een carrière die tot vandaag loopt. Geregeld mag Naomi nog een show openen of sluiten en wordt ze daar een klein fortuin voor betaald. Haar goed recht: Naomi boeken is een statement. Dat ze als een ranke hinde over de catwalk draaft, heeft misschien met haar Jamaicaanse moeder te maken: die was danseres. En dat Naomi van in het begin van haar carrière geregeld van zich afbeet (zowel tegen mannen als vrouwen trouwens) kan te maken hebben met het feit dat ze haar vader nooit gekend heeft. Ze vond een vaderfiguur in Azzedine Alaia, die ze daddy noemde en zou nadien in heel wat interviews verklaren dat ze zo blij was met haar uitgebreide modefamilie. Haar mooiste loopjes deed ze gegarandeerd voor huizen als Versace – vaak samen met Christy Turlington en Linda Evangelista, die wel eens The Trinity genoemd werden. De lijst van shows, magazinecovers en campagnes is eindeloos, wat had u gedacht?
Toch werd ze geregeld met racisme geconfronteerd. Toen Dolce & Gabbana haar ooit weigerden te boeken, zeiden Turlington en Evangelista aan het Italiaanse duo dat ze hen dan ook maar mochten van de mannequinlijst schrappen. Het verhaal gaat dat Saint Laurent in augustus 1988 tussen kwam in een discussie met de eigenaars van de Franse Vo-gue, zodat Naomi het eerste zwarte model werd dat op de cover van dat blad terecht kwam. Toen ze een jaar later ook de cover sierde van het September Issue van de Amerikaanse Vogue, was het hek helemaal van de dam. Naomi was plots big business. Dat werd lekker verder in de hand gewerkt door Versace die alle supermodellen tegelijk boekte in 1991 en door George Michael die de meisjes (inclusief Naomi) vroeg om op te draven in de video van zijn hitsingle Freedom.
Er zat en zit een minder leuk kantje aan Naomi. Ze kan een echte bully zijn. Iemand met wie je geen degens wil kruisen. Iemand die probleemloos uitvliegt, zeker tegen mensen die voor haar de rode loper uitrollen. Toen de Belgische modeketen JBC haar een paar jaar geleden boekte voor een campagne rond één jurkje, stond in haar contract dat niemand haar op de set mocht toespreken. Zelfs de eigenaars van JBC mochten niet bij de shoot aanwezig zijn, laat staan nadien een selfie met haar maken. Naomi werd rijkelijk betaald and she delivered: het jurkje werd een onvoorstelbare bestseller. Bij haar modellenbureau Elite Model Management hadden ze al langer weet van dat onaardige kantje: in die mate zelfs dat ze haar bedankten voor bewezen diensten. Want “geen enkele som geld of wat voor prestige ook kan het misbruik tegenover personeel en klanten justifiëren”. John Casablancas, de stichter van Elite, omschreef haar dan ook als manipulatief en onmogelijk.
Niet dat Naomi daar lang van wakker heeft gelegen. Wie haar kon betalen en ook wilde dat zij een gezicht werd van het merk, die boekte haar nog maar eens. Intussen opende Naomi eigen restaurants, schreef ze boeken, ging ze acte-ren en durfde ze zelfs op de cover van Playboy gaan staan. Ze wist ook een pak powerkerels om de vinger te winden. Wat dacht u van Adam Clayton, de bassist van U2, Formule 1-topman Flavio Briatore en de Russische zakenman Vladislav Doronin?
Beweren dat Naomi anno 2020 verleden tijd is, is verre van waar. Vorig jaar tekende ze een beautycontract met Nars. Op Youtube heeft ze een eigen kanaal (No Filter with Naomi) en als straks de modeweken weer gewoon doorgaan, zal Naomi gegarandeerd weer een show openen of sluiten. Haar mooiste verdienste is allicht dat ze zelf de rode loper heeft uitgerold voor meer zwarte mannequins op de cat-walk. Los van het feit dat ze echt wel weet hoe ze als model dat fantastische jurkje op die loopplank moet verkopen.
_Tekst: Veerle Windels
